| Katalog Türü | Siyaset |
| Eser Numarası | 616 |
| Eser Adı | Tuhfetü’l-ahbâb |
| Eserin Anılan Diğer İsimleri | Târîh-i Sâf |
| Müellif Tam Künyesi | Yahyâ b. Muhammed b. Mustafa et-Tirevî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Bostanzâde; Bostanzâde Yahyâ Efendi |
| Yüzyıl (Hicri) | 11. |
| Yüzyıl (Miladi) | 17. |
| Vefat Tarihi Hicri | 1049 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1639 |
| Dil | Türkçe |
| Eserin Türü | Telif |
| Eserin Baskısı | İstanbul: Matbaa-i Terakki, 1287. 1-3 c. |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Genel olarak Osmanlı hükümdarları, Abbâsî halifeleri ve Emevî hükümdarlarının tanıtıldığı bir eserdir. Eserde bunların yanında "Saffâriyye, Sâmânoğulları, Fâtımîler, Büveyhîler, Gazneliler, Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları, Hârizm Devleti, Cengiz hânedanı, Atabegler, Eyyûbîler ve Memlükler"e ve bazı devlet adamlarına dair hikayelere de yer verilmiştir. Hükümdarların hayatları hakkındaki bilgilere ek olarak eserde ayrıca onların "dinî, ahlâkî, siyasî, edebî özelliklerine" değinilmiştir. |
| Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime. Birinci bab: Osmanlı hulefâsının şemâilinin vasıfları. İkinci bab: Abbâsî halifelerinin özelliklerinin vasıfları. Üçüncü bab: Çeşitli hükümdarların (melik) vasıfları, bunlarla ilgili ilginç hikaye ve rivayetler, büyük şeyhler. 1. Fasıl: Ümeyye oğullarından olan hükümdarlar. 2. Fasıl: Saffâriyye, Sâmânoğulları, Fâtımîler, Büveyhîler, Gazneliler, Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları, Hârizm Devleti, Cengiz hânedanı, Atabegler, Eyyûbîler ve Memlüklüler. 3. Fasıl: Bazı meşâyihin hikayeleri. |
| Notlar | Eserin müellife nispeti hakkında bazı mülahazalarda bulunan Mustafa Çağrıcı şu ifadelere yer vermektedir: "On beş hânedan içinde çoğu Türk olmak üzere 300’e yakın müslüman hükümdarın tanıtıldığı Türkçe kısa bir tarihtir. Eser günümüzde basılmış haliyle (İstanbul 1287) tanınmakta olup bu baskıya esas olan yazma nüsha veya nüshalar henüz bulunmuş değildir. Bu baskının üzerinde eserin adı Târîh-i Sâf şeklinde kaydedilmiştir. Ancak müellif metin içinde (s. 6) esere Tuhfetü’l-ahbâb adını verdiğini belirtmektedir. Eserin matbu nüshasında yazar adı verilmemiştir. eş-Şekāiku’n-numâniyye’nin zeyilleriyle Sicill-i Osmânî gibi eski kaynaklarda da Tuhfetü’l-ahbâb’ın Bostanzâde’ye ait olduğuna dair bir bilgi bulunmamaktadır. Bursalı Mehmed Tâhir Osmanlı Müellifleri’nde (I, 347) eseri Taşköprizâde Kemâleddin Mehmed Efendi’ye nisbet etmiştir. Enver Koray’ın Türkiye Tarih Yayınları Bibliyografyası 1729-1955 (I, 6) ve İsmail Hâmi Danişmend’in İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi (III, 59) gibi son dönemde yazılmış eserlerde de aynı yanlış bilgi tekrarlanmıştır. Ancak önce Hüseyin Gazi Yurdaydın TTK Belleten’deki “Bostan’ın Süleymannâmesi” başlıklı makalesinde (s. 187) eserin müellifinin “Bostan’ın (Bostan Mustafa) torunu” olduğunu belirtmiş, daha sonra Tuhfetü’l-ahbâb’ı Duru Tarih adıyla sadeleştirerek yayımlayan Necdet Sakaoğlu eserin müellifinin Bostanzâde Yahyâ Efendi olduğunu metin içindeki açık ifadelere dayanarak ispatlamıştır (bkz. Târîh-i Sâf, s. 18, 50, 74, 82 vd.)." Detaylı bilgi için bkz. MUSTAFA ÇAĞRICI, "BOSTANZÂDE YAHYÂ EFENDİ", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/bostanzade-yahya-efendi (15.12.2018). |
| Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) | Tarih |
