Telif

Minhâcü’l-vüzerâ ve sirâcü’l-ümerâ

Yazar : Ahmed b. Muhammed el-Ceyliyy el-İsfeheyziyyî

Detaylar

Katalog Türü Siyaset
Eser Numarası 384
Eser Adı Minhâcü’l-vüzerâ ve sirâcü’l-ümerâ
Müellif Tam Künyesi Ahmed b. Muhammed el-Ceyliyy el-İsfeheyziyyi
Müellif Bilinen Kısa Adı Ahmed b. Muhammed el-Ceyliyy el-İsfeheyziyyî
Yüzyıl (Hicri) 8.
Yüzyıl (Miladi) 14.
Vefat Tarihi Hicri 729
Vefat Tarihi Miladi 1329
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Ayasofya
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 02907
Varak Numarası 163 vr.
Hattat-Müstensih Müellif Hattı
Yazma Kayıt Yeri Tebriz: el-Medresü's-Sadriyye.
Yazma İstinsah Tarih 0729H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Telif
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Hicrî 729'da kaleme alınan bu eser Ğiyâseddin Muhammed b. el-Mahdûm'a ithafen kaleme alınmıştır. Esere uzunca bir giriş yapan müellif, Ğiyâseddin Muhammed b. el-Mahdûm'un adalet ve fazileti ihtiva eden sözlerin toplanmasını düşündüğünü belirtir. Daha sonra bir takım şiirlere ve sözlere yer vererek onun kütüphanesine de (hizâne-i kutub) hizmet olması amacıyla bu eseri kaleme aldığını ve aşere-i mübeşşireyi de örnek gösterek on bab üzere tertip ettiğini belirterek; minhâcü'l-vüzerâ ve sirâcü'l-ümerâ olarak isimlendirdiğini ifade eder. Müellif eseri tertib ederken başlıkları uzun tutmuş ve her başlıkta yer alan farklı konuları kendi içinde de fasıllara ayırmıştır. Müellif eserde konuları rivayet eksenli anlatır. Ancak bu rivayetlerle ilgil çeşitli meseleler altındaki itirazları da zikrederek kendi görüşlerine de yer verir. Özellikle ayetlerde belirtilen hususları kendi görüşleri çerçevesinde tahlil eder. Konular işlenirken de kaynak açısından müellif hadis, fıkıh alimlerinin yanında özellikle son bablarda çeşitli sûfîlerden de nakiller yapmaktadır.
Eserin Konu Başlıkları [Mukaddime] 1. Bab: Sultanların vezilere ihtiyaç duyması, vezir lafzının anlamının tahkiki, vezirlerin sultânlarla olan hayatı. 2. Bab: vezir ve sultânlara adaletin zorunlu olması ve işlerinde adaletli olduklarında kendileri lehine olacak şeylerin neler olduğuna dair rivayetler. 3. Bab: Zulmün izahı ve bu konuda vezir, sultân ve emirlerin durumunu hakkındaki riveyetler. 4. Bab: Takvalı olmak hususunda nasihat, Kur'an'dan nasihatler vb. 5. Bab: Allah'ın resulune ve onun hulefâ-i râşidînine tavsiyeleri, sahabe, halife ve tabiûnun ölüm anında bulundukları temenniler(nasihatler). 6. Bab: İlmin şerefi, alimlerin fazileti, vezirin ilme ihtiyaçı. 7. Bab: Vezirlerin sahip olması gereken iki haslet: avf ve hilm. 8. Bab: Cûd/cömertlik, sehâ/cömertlik, cimrilik. 9. Bab: Vezirler, sultânlar ve emirlerin vd. silahı olan iki haslet: müşâvere, sır saklama/kitmân-ı sır. 10. Bab: vezirler, sultânlar ve emirlerin sahip olması gereken iki önemli vasıf: sabır ve şükür.
Eserin Telif Tarihi Tebrîz, 0729H
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) Edeb Literatürü