Katalog Türü | Siyaset |
Eser Numarası | 647 |
Eser Adı | Mirâtü’l-umûr fî tercemet-i nesâyih-i Eflâtûn |
Müellif Tam Künyesi | Muhammed b. Mevlâna Pîr Muhammed |
Müellif Bilinen Kısa Adı | Muhammed b. Mevlâna Pîr Muhammed |
Yüzyıl (Hicri) | 11. |
Yüzyıl (Miladi) | 17. |
Dil | Türkçe |
Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
Koleksiyon Adı | Ayasofya |
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 02901 |
Varak Numarası | 1b-41b vr. |
Yazı Türü | Nesih |
Eserin Türü | Tercüme |
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser Eflâtun'a nispetle Nasîhatnâme-i Eflâtun olarak anılan eserin Türkçe genişletilmiş tercümesidir. Eserinin girişinde müellif bazı hükümdarların işareti üzerine, bazı haberler ve beyitler de ilave ederek bu eseri tercüme etmeye başladığını ancak temize çekeceği bir zamanda bir müddet bunu tehir ettiğini belirtir. Daha sonra mütercim gaibten birilerinin kendisine hitaben bu kitabı daha önce hükümdarlar için hediye olarak tercüme ettiklerini ve kendisinin de bir Kıvamüddîn Kasım Bey b. Hızır Paşa'ya hediye etmesini nida ettiğini ifade eder. Mütercim de bu sese kulak vererek eseri Kıvamüddîn Kasım Bey b. Hızır Paşa'ya ithafen tamamlar. Eser genel olarak siyaset ve ahlâk konularına değinmekte olup, ilki hükümdarlara ikincisi de diğerlerine olmak üzere nasihatlere yer veren iki makaleden müteşekkildir. Bu makaleler de kendi içinde bab ve fasıllara ayrılmaktadır. |
Eserin Konu Başlıkları | Birinci makale: Hükümdarlara nasihatler. 1. Bab: Eflâtûn-u İlâhî'nin hükümdarlar için gerekli olanlar hususundaki nasihatleri. 2. Bab: Hükümdarlara gerekli dört haslet: Himmet, muhkem görüş, azimet ve sabır. 1. Fasıl: Devletin sebepleri: İttifak. 2. Fasıl: [Hükümdarın adaletli olması]. 3. Fasıl: Devletin sebepleri: Malı koruma. 4. Fasıl: Hükümdar kaleleri, yolları vb. korumakta kusuru göstermemeli. İkinci makale: Her tabakanın ehline faydalı olacak genel nasihatler: 1. Bab: Eflatun'un nasihatleri. 2. Bab: Her bir kimseye karşı ya dost, ya düşman olmak ve yahut da ne dost ne de düşman olmak. 1. Fasıl: [Dostluk ve sadakat]. 2. Fasıl: Dostun ayıbına müttali olunduğunda kendi aybını düşünmek. 3. Fasıl: Dost türleri: Hakiki dost ve gayr-i hakiki dost. 4. Fasıl: Düşmanın zararlarını defetme yolları. |
Notlar | Kaynaklarda bu eserin nüshası olarak verilen "Reisülküttab No. 1002/2" künyesi hatalıdır. (M. Orhan Çolak, "İstanbul Kütüphanelerinde Bulunan Siyasetnâmeler Bibliyografyası", TALİD, (Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, 2003, s. 363) Eser Aristotales'in öğrencisi Büyük İskender için kaleme aldığı Kitâbü's-Siyâse fî Tedbîri'r-riyâse adlı Arapça tercüme eseri ihtiva etmektedir. 105b-136a vr. |
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) | Edeb Literatürü |