Katalog Türü | Siyaset |
Eser Numarası | 587 |
Eser Adı | Risâle fī âdâbi'l-mülûk ve nesâyihi's-selâtîn |
Müellif Tam Künyesi | Ibnü’l-Kadrî Kemâl b. Hacî Ilyâs |
Müellif Bilinen Kısa Adı | Ibnü’l-Kadrî |
Yüzyıl (Hicri) | 10. |
Yüzyıl (Miladi) | 16. |
Vefat Tarihi Hicri | 920'den sonra |
Vefat Tarihi Miladi | 1514'ten sonra |
Dil | Arapça |
Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
Koleksiyon Adı | Ayasofya |
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 02841-001 |
Varak Numarası | 1b-37a vr. |
Hattat-Müstensih | Müellif Hattı |
Yazma İstinsah Tarih | 14 Muharrem 920H |
Yazı Türü | Nesih |
Eserin Türü | Tercüme-Kısmî |
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser özellikle Hüccetü'l-İslâm Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed et-Tûsî el-Gazzâlî'nin (ö. 505/1111) Selçuklu Sultanı Muhammed Tapar için kaleme aldığı Nasîhatü’l-mülûk adlı Farsça eserinin onun öğrencilerinden olduğu belirtilen Safiyyüddîn Ali b. Mübârek b. Mevhûb el-İrbîlî adında biri tarafından Musul Atabegi Alp Kutluğ'a ithafen (ö 595/1199) kaleme alınan et-Tibrü’l-Mesbûk fî Nasîhati’l-Mülûk adlı Arapça tercümesinden de faydalanılarak 14 Muharrem 920 tarihinde Hasan Paşa için kaleme alınan bir kitaptır. Kitap bahsi geçen eserin "mukaddime, imanın usulleri, birinci ve ikinci ayn" kısımlarının tercümelerini ihtiva etmektedir. Ancak mütercim bu bölümleri de ihtisar ederek tercüme etmiştir. Eserin girişinde hükümdarların (mülûk) âdâbı ve sultânların nasihatlerini içeren bir risale olduğu ifade edilmektedir. Müellif, eseri müteşerrî alimlerin kitaplarından faydalanarak ve faziletli kimselerin fevaidlerinden toplayarak oluşturduğunu belirtmektedir. Bu alimler arasında "Ebü'l-Mehâmid Muhammed b. Muhammed b. Muhammed el-Gazzâlî et-Tûsî" şeklinde andığı İmam Gazzâlî'yi özellikle zikreder. Ancak bunun yanında müellif eseri hakkında tercüme ifadesini kullanmaz. |
Eserin Konu Başlıkları | [Mukkadime-i Mütercim]. Mukaddime[-i Musannif]: Sultan Melik Şâh'a bazı nasihatler. İmanın asılları/usûlü: 1.-5. Asıl: İman, yaratıcının tenzîhi, kudret, ilim, irade. 6.-10. Asıl: Allah'ın işiten ve gören (semi' ve basîr) olması, kelâm, Allah'ın fiilleri, ahiret halleri, nübüvvet. İkinci Makâle: İman ağacının furû'u. 1.-5. Asıl: Kişinin kudret ve mertebesini bilmesi, ulema ve fuzelanın nasihatlerini almak, onlarını dinlemek, padişahın zulüm etmesine mani olmak, hakimin öfkeli olmaması. 6.-10. Asıl: İhtiyaç sahibinin ihtiyacını bekletmeyip çabuk görmeye çalışmak, nefsi şehvet ve lezzetlere alışkın etmemek, hüküm sahibinin reâyâya iltifat edip şakalaşması, halkın rızası için çalışıp çabalamak, Allah'ın rızasına ve Hz. Muhammed Mustafa'nın şeriatına muhalif kişilerin rızasını istememek. Birinci ayn: Marifet-i dünya ve mahiyeti. Dünyanın hallerinden on misal: İkinci ayn: Marifet-i nefs: 5 hikaye. |
Eserin Telif Tarihi | 14 Muharrem 920H |
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) | Edeb Literatürü |