| Katalog Türü | Siyaset |
| Eser Numarası | 415 |
| Eser Adı | eş-Şühübü’l-lâmi’a fî’s-siyâseti’n-nâfi’a |
| Eserin Anılan Diğer İsimleri | eş-Şihebü'l-lâmia fi's-siyâseti'n-nâfia |
| Müellif Tam Künyesi | Ebü’l-Kāsım Abdullāh b. Yûsuf b. Rıdvân b. Yûsuf en-Neccârî el-Hazrecî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | İbn Rıdvân |
| Yüzyıl (Hicri) | 8. |
| Yüzyıl (Miladi) | 14. |
| Vefat Tarihi Hicri | 784 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1383 |
| Dil | Arapça |
| Eserin Türü | Telif |
| Eserin Baskısı | 1. thk. Ali Sâmi en-Neşşâr, Dârülbeyzâ: Dârü's-Sekâfe, 1984/1404. 2. drs. ve thk. Süleyman Ma’tuk er-Rifâî, Beyrut: Dârü’l-Medâri’l-İslâmî, 2002. 720 s. |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser Merînî Devleti’nin çektiği sıkıntılara, yaşanan bazı siyasî olaylar ve krizlere çözümü hususunda hükümdara rehberlik etmesi amacıyla Merînî Hükümdarı Ebû Sâlim İbrâhim b. Ebü’l-Hasan el-Merînî’nin isteği üzerine kaleme alınmıştır. Eser hükümdara yol göstericiliği yönüyle "nâsîhatü'l-mülûk" türü eserler arasında da sayılabilir. Eserde genel olarak hilafet, adaletin önemi, hilmin fazileti, hükümdarın çevresi, salihlerle birarada olma, vezirler ordu ve halkın durumu, devlet idaresi açısından önemli olan bazı hususlar, vergiler ve vergi memurları, hükümdarın ordu ve halkla ilişkisi vb. konuları değinilmektedir. Bu yönleriyle eser genel anlamda siyasi, ekonomik, ahlakî ve sosyal meseleleri işlemektedir. Müellif eseri telif ederken İslam kaynaklarının yanında Aristo ve İbnü'l-Mukaffâ gibi Fars ve Yunan kaynaklarına da başvurmuş ve bu müelliflerin eserlerinden de istifade etmiştir. Toplam yirmi beş babdan oluşan eser Merînî Devleti'nin bulunduğu Fas bölgesine dair tarihi verilere yer vermekle birlikte Endülüs tarihine de değinmektedir. |
| Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime. 1-5. Bab: Hilafetin fazileti ve hikmeti, onu ikame edenin sevabı; nasihatleri dinlemeleri, hayırlı kimselere saygıda bulunmaları, salihler bakımından hükümdarların hayatları; adalet, adaletin fazileti ve bu konuda varid olan haberler; hükümdarın meclisi. 6-10. Bab: Sultanın çevresi ve danışmanlar (nusehâ); tedbîr, re'y, müşâvere, müzâkere ve buna dahil şeyler; gizlisiyle aşikarıyla hükümdarın hayatı/siret; vezâret ve vezirler. 11-15. Bab: Kitâbet ve kâtipler; [memleketin imârı]; cûd, sehâ, mekârimü'l-ahlâk; vefâ vb; vefâ ehline ve ahde riâyet edenlere ikramda bulunma vb; hükümdarın halkına sevgi göstermesi, onlara karşı tevazuyla muamele etmesi; kibrin kötülüğü. 16-20. Bab: Dehâ, sır saklama, güç (kuvvet) vb; teyakkuz ve amaçlara ulaşma hususunda dikkatle hareket etme; halka karşı yumuşak davranma ve onların idaresi; dînî ve amelî işlerde tayin; cezaların çeşitleri, şüphe yoluyla hadleri engelleme vb., şefaatin (affetmek) kabûlü vb. 21-25. Bab: Beytü'l-mâl, atâ', men' ve ordunun idaresi; savaş siyaseti ve yönetimi; sultânlardan nefret etme ve devletlerin fesadı; siyasete dair sözler, halife ve sultanlardan sadır olan tavsiyeler. |
| Notlar | Detaylı bilgi için bkz.: OSMAN ÇETİN, "İBN RIDVÂN, Ebü’l-Kāsım", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/ibn-ridvan-ebul-kasim (14.12.2018). |
| Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) | Edeb Literatürü |
