Telif

Risâle fî arâi ehli’l-medineti’l-fâzıla

Yazar : Fârâbî Ebu Nasr Muhammed el-Fârâbî

Detaylar

Katalog Türü Siyaset
Eser Numarası 174
Eser Adı Risâle fî arâi ehli’l-medineti’l-fâzıla
Müellif Tam Künyesi Ebû Nasr Muhammed b. Muhammed b. Tarhan b. Uzluğ el-Fârâbî et-Türkî
Müellif Bilinen Kısa Adı Fârâbî; Ebu Nasr Muhammed el-Fârâbî
Yüzyıl (Hicri) 4.
Yüzyıl (Miladi) 10.
Vefat Tarihi Hicri 339
Vefat Tarihi Miladi 950
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Kılıç Ali Paşa
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 00674
Varak Numarası 1b-65b vr.
Yazı Türü Talik
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı thk. Albert Nasri Nadir, Beyrut: Dârü'l-Meşrik, 1985. 187 s.
Eserin Çevirisi: Türkçe Farsça: çev. Seyyid Cafer Seccâdî, Tahran: İntişârât-ı Tûs, 1976. 4, 377 s.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Eser esasında Fârâbî'nin felsefî doktrinin temel taşı olan "sudûr" nazariye bağlamında ele alınmıştır. Varlıklar hiyerarşisini/merâtibü'l-mevcudâttan ilk varlığı zikrederek başlayan eserde bu varlıktan sadır olan akıllar ile bunların mertebelerine sudur nazariyesi çerçevesinde değinilir. Nitekim eserde ilk olarak mebde-i evvel ve bununla ilgili bazı meseleler işlenir. Sonraki aşamada, nübüvvet, vahiy, varlığın mertebeleri, faal akıldan suret verdiği ay altı alem/maddi alem/dünyanın kendi içerisindeki varlıkların hiyerarşisi zikredilir. Sonrasında ise zincirin son halkası insan türüne değinilir. Burada insanın kuvveleri, iradesi, saadeti, vahiy vb. konulara atıf yapılmıştır. Ayrıca eserde insanın sosyal bir varlık olması yönüyle ilgili bir takım hususlar ve özellikle bu anlamda bir liderin varlığı, gerekliliği, erdemli bir şehrin varlığı ve zıdları, erdemli şehrin insanlarının görüşleri, sanat ve zanaat zikredilmiştir. Daha sonra ise müellif erdemli şehrin zıddı olan cahil şehirlere dair bir takım hususlara dikkat çekmiştir. Son olarak ise müellif bu cahil şehirlerin neler olduğuna değinerek bunları sıralamıştır. Eser toplam otuz yedi fasıldan oluşmaktadır.
Eserin Konu Başlıkları 1.-6. Fasıl: İlk varlık, onun ortağının, zıddının, tanımının nefyi, birliğinin zâtının kendisi olması, alîm, hakîm, hayy olması, azamet ve celâli. 7.-12. Fasıl: Sudûrun keyfiyeti ve tüm varlıklar, varlıklar hiyerarşisi, Allah'ın isimleri, ikincil varlıklar ve sudurlarının keyfiyeti, dünyadaki varlık ve cisimler, madde ve suret. 13.-18. Fasıl: Mertebeler arasındaki taksim, heyûlanî cisimler ve ilâhî varlıklar, semâvî cisimlerin ortak olduğu şeyler, semâvî cisimlerin hareketleri, devrî hareketleri ortaya çıkaran haller ve müşterek tabiatler, ilk madde ve ilk sûreti ortaya çıkaran bazı sebepler, heyûlani cisimlerin hudûstaki mertebeleri. 19.-24. Fasıl: Suretlerin heyûlayı izlemesi, insânî nefislerin cüzleri ve kuvveleri, tüm bu kuvvler ve cüzlerin tek bir nefis olmasının keyfiyyeti, nâtık güç, irade ve ihtiyar arasındaki fark, rüyaların sebepleri. 25.-30. Fasıl: Vahiy ve meleğin görülmesi, insanın topluma ve yardımlaşmaya ihtiyacı, lider/reis, erdemli şehrin liderinin vasıfları, erdemli şehrin zıdları, nefislerin birbirleriyle ittisali. 31.-37. Fasıl: Sınaat ve saadet, bu şehirlerin halkı, erdemli şehir halkıyla ortak bazı durumlar/şeyler, cahil ve sapkın şehir halkının görüşleri, adalet, huşû', cahil şehirler.
Eserin Telif Tarihi Dımeşk, 941H-942H.
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) Felsefe