Tercüme

Terceme-i Kābusnâme

Yazar : Nazmizâde Hüseyin Murtaza

Detaylar

Katalog Türü Siyaset
Eser Numarası 672
Eser Adı Terceme-i Kābusnâme
Müellif Tam Künyesi Nazmizâde Hüseyin Murtaza
Müellif Bilinen Kısa Adı Nazmizâde; Hüseyin Murtaza
Yüzyıl (Hicri) 12.
Yüzyıl (Miladi) 18.
Vefat Tarihi Hicri 1134
Vefat Tarihi Miladi 1722
Dil Türkçe
Kütüphane Adı Laleli Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Laleli
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 001699
Varak Numarası 1b-242 vr.
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Tercüme
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Eser Emîr Unsûrü'l-meâlî Keykâvûs b. İskender b. Kâbûs b. Veşmgîr tarafından oğlu Gîlân Şâh adına milâdî 1082(475) yılında kaleme alınan Kābusnâme adlı Farsça eserin Türkçe'ye tercümesidir. Bir mukaddime ve kırk dört fasıldan oluşan ve ağırlıklı olarak ahlâk ve siyaset konularını ele alan bu eserin tercümesini mütercim, Bağdat Valisi Hasan Paşa'ının emriyle ve ona ithafen hicrî 1117’de kaleme almıştır.
Eserin Konu Başlıkları 1-4. Bölüm: Tanrı'yı bilme, peygamberlerin yaratılması ve onlara övgüler, yüce ilah’a minnettar olma erdemi, güç yetirildiğinde yapılan ibadetin sevabının çokluğu. 5-8. Bölüm: Ana-baba hakkına riâyet, hüner arttırmanın cevher arttırmaktan daha yeğ olması, sözü güzel söyleme erdemi, Nûşirevân'ın sözleri. 9-12. Bölüm: Gençlik ve kocamışlık hali, yemek terbiyecisi, şarap içme âdâbı, konuk ağırlama (âdâbı). 13-16. Bölüm: Tavla ve satranç oynamak, âşıkların keyfiyeti, cinsi münasebetin yararlı ve zararlı olanı, hamama girme zamanı. 17-20. Bölüm: Yatma vaktinin yararlı ve zararlı olanları, nasıl avlanılır, çeygan oynama, çeri savaşında ne yapılmalı. 21-24. Bölüm: Mal biriktirme ve malın harcanması gereken yerler, emanet saklama, köle ve cariye alırken iyisine ve kötüsüne dikkat etme, ev, köy ve bağın (hangi şartlarda) alınacağı. 25-28. Bölüm: Aldanılmadan iyi atın nasıl alınacağı, eş seçiminde dikkat edilmesi gerekenler ve geçim, oğul terbiye etme ve büyütme, dost edinme. 29-32. Bölüm: Düşmandan sakınma, suçluyu affetme ve cezalandırma, ilim talep etme, fakihlik, müderrislik, bezirganlık. 33-36. Bölüm: Doktorların yöntemi, gök bilimi (yıldızlar ilmi), şairlerin terbiyesi, çalgıcıların kuralları. 37-40. Bölüm: Padişahların hizmetinde olanlar, padişah nedîmlerinin kuralları/gelenekleri, kâtiplerin âdâbı, vezirlik âdâbı. 41-44. Bölüm: Çeribaşı’larının kuralları âdâbı, padişahlık âdâbı, ziraat ve diğer sanatların şartları, civanmertliğin şartları.
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) Edeb Literatürü