Katalog Türü | Siyaset |
Eser Numarası | 627 |
Eser Adı | Kevkebü'l-mülk ve mevâkibi't-Türk |
Eserin Anılan Diğer İsimleri | Nasîhatü'l-mülûk |
Müellif Tam Künyesi | Nuh b. Mustafa el-Konevî el-Hanefî |
Müellif Bilinen Kısa Adı | Nuh b. Mustafa |
Yüzyıl (Hicri) | 11. |
Yüzyıl (Miladi) | 17. |
Vefat Tarihi Hicri | 1071 |
Vefat Tarihi Miladi | 1661 |
Dil | Arapça |
Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
Koleksiyon Adı | Şehid Ali Paşa |
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 02709-005 |
Varak Numarası | 44b-69a vr. |
Yazı Türü | Nesih |
Eserin Türü | Telif |
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eserin müellifi olarak Nuh b. Mustafa zikredilmektedir, ancak eserin girişinde müellif eseri es-Sultan el-Melikü'z-Zâhir'e ithaf ettiğini belirtmektedir. Bu isimle anılan bazı hükümdarlar şunlardır: - el-Melikü'z-zâhir Seyfeddin El-Osmani El-Yulbuğavi Berkuk - el-Melikü'z-zahir Rükneddin Baybars (Memlük Sultanı) - el-Melikü’z-zâhir Ebû Saîd Seyfüddîn el-Alâî (Memlük Sultanı). - Ebü’l-Hasen el-Melikü’l-Efdal Nûruddîn Alî b. Selâhiddîn Yûsuf b. Eyyûb'un kardeşi ve Halep sahibi kardeşi el-Melikü'z-Zâhir. Bunlar arasında müellifin eseri ithaf ettiği hükümdarlardan doğruya en yakın olanı kanatimizce Memlük Sultanı el-Melikü'z-Zahir Rükneddin Baybars veya yine Memlüklü sultânı el-Melikü’z-Zâhir Ebû Saîd Seyfüddîn el-Alâî Çakmak'tır. Eserdeki bir ifadeye göre eserin telif tarihi İstanbul'un fethinden öncedir. Altıncı bölümde Kostantıniyye için henüz fethedilmediğini gösteren ifadeler vardır. Bunun yanında Osmanlı için de İbn Osman diyarı ifadesi kullanılmıştır. Bu ifadenin bir beylik için kullanıldığı dikkate alındığında eserin Sultan Baybars döneminin sonunda kaleme alınmış olması muhtemeldir. Ki bu dönemde Osmanlıdan önce Selçuklular da vardır ve onlar zikredilmemiştir. Ancak ifade devleti kastediyorsa -ki bunun için diyar kelimesi de kullanılmaktadır- buna göre eser Sultan Çakmak döneminin ilk yarısında kaleme alınmış olmalıdır. Nitekim Anadolu Selçuklularını anmaması da bunu desteklemektedir. Diğer hükümdarlar ise çok erken dönemdir. Eserde Mısır diyarı, Fâtimîler devri, Zengiler devri, Eyyübîler ve sonrasında Türklerin halkimiyeti (Memlüklüler) anlatılmaktadır. 16 kısımdan oluşan bu eser çok geniş ve detaylı bir şekilde siyaset âdâbı, hükümdarların âdâbı, hilafet, Mısır'a hükmeden devletler, çeşitli milletlerden hükümdarşar ve devirleri, dokuz varak sadece eserin konu ve bölüm başlıklarının verildiği girişine ayrılmıştır. Çokça isme atıf yapılmakta olup zengin kaynaklara sahiptir. |
Eserin Konu Başlıkları | Birinci kısım: Allah'ın insanlara yeryüzünde bir sultân var etmesi vb. nimetleri. İkinci kısım: Diğer hükümdar ve sultânlarda olmayıp (sultânımızın) bu memleketin şiarından olan özellikleri. Üçüncü kısım: [Devlet kademelerindeki çeşitli birimler ve görevleri]. Dördüncü kısım: Mısır diyarının memleketi. Beşinci kısım: el-Memâlikü's-Semâniye. Altıncı kısım: [Hicaz bölgesi ve çevresindeki diyarlar]. Yedinci kısım: Hükümdarlar ve devletleri. Sekizinci kısım: Küfür ehlinin mülkleri. Dokuzuncu kısım: Siret-i Nebî'den seçmeler. Onuncu kısım: Emevî devleti dönemine kadar Hulefâ-yı Râşidîn'in velâyeti. On birinci kısım: [Emevîlerden Abbâsîlere Hilafet] On ikinci kısım: [Abbâsîlerden günümüze hilâfet ve halifeler]. On üçüncü kısım: Kürtlerin devrine kadar Fatimiler'e hükmedenler. On dördüncü kısım: Kürtlerin devrinden Türk devletinin devrine kadar hükmedenler. On beşinci kısım: [Türk devletinin devri ve sonraki dönem hükmedenler] On altıncı kısım: Saltanatı yöneten hakkında. |
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) | Tarih |