| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Sultan I. Ahmed için kaleme alınan ve iman, siyaset, ibadet, cihad, ahlak, önceki paşaların bazı te'lifâtı vb. çeşitli konulara değinen bir eserdir. Müellif esere uzunca bir giriş yapar. İlk olarak insanın diğer varlıklardan üstünlüğü ve Allah'ın yer yüzünde bir halife yaratacağı üzerinde duran ayet çerçevesinde hilafet ve hükümdarlık konularına değinir. Sonrasında ise eserin bölüm başlıklarını tafsilatlı olarak vererek eserin dört bab ve bu bablar altında toplamda yirmi fasıldan müteşekkil olduğunu belirtir. Bu bölümlerde dikkat çeken bazı başlıklara da yer verilmektedir. Örneğin müellif önceki paşalardan Lütfî Paşa'nın Âsafnâme'sine yer vermiş ve buna bir bab altında dört fasıldan oluşan müstakil bir bölüm ayırmıştır. |
| Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime. Birinci bab. 1-6. Fasıl: İman ve Allah korkusu; sülûk-ü mülûk ve hikmet ehli; ahkam-ı imâret, velâyet, saltanat, haklara riâyet etme, raiyyet, hükumet şartları, adaleti tesis, memleketin islahı; sülûkü'l-vüzerâ, kalemiyye nâibler; alimler ve kadılar; tedbîr-i medine. 7-12. Fasıl: Emir bi'l-ma'rûf ve nehiy ani'l-münker, dinin emirlerinin rükunları, şartları ve âdâbı, adet ve mizaç; emir bi'l-ma'rûf ve nehiy ani'l-münkerin fazileti, zulüm ve zulmetin beyanı, hükumet ve imâret işlerinin afeti olan kibir ve öfkenin zemmi, tevazu ve affın fazilet ve faydaları, kibrin kısımları ve alameti vb.; mekârim-i ahlak ve hüsnü'l-huluk; saltanatı maneviye ve esrâr-ı hilâfet-i insaniye keyfiyyet-i siyaset-i ruhâniye'nin ve ittilâ'-i salâh ve fesâd-ı memleket-i cismânîyenin şerhi/izahı. İkinci bab: Bedir şehidleri hakkında vaki olan faziletler: 1-3. Fasıl: Cihadın fazileti, padişahlara ve serdarlara gerekli olan hukuk, Ali b. Ebî Tâlib'in velâyeti hakkında. Üçüncü bab: Lutfî Paşa'nın Âsafnâme'si: 1-4. Fasıl: Vezir-i A'zamın etvâr-ı ahlâkı ve padişah mâbeyninde meydana gelen esrar-ı hafiyye; tedbîrât-ı mühimmât-ı sefer; tedbîr-i hazâin. Dördüncü bab: Geçmiş padişahların adetleri. |
