| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser Mevlânâ Kemâleddîn Hüseyin b. Ali-yi Beyhakī-yi Sebzevârî Hüseyin Vâiz-i Kâşifî'nin (ö. 910/1505) Ahlâk-ı Muhsinî adlı Farsça eserinin Türkçe serbest tercümesidir. Eserin Süleymaniye Ktp., Pertevniyal nr. 00474 yazma nüshasının vikāye kısmında ve hâtimesindeki "fi’t-târîh" başlıklı bölümünde yer alan bilgilere göre eser 974 (1566) yılında telif edilmiştir. II. Selim döneminde kaleme alınan eser Vezîriazâm Mehmed Paşa’ya ithâfen kaleme alınmıştır. Müellif dostlarının talep ve tavsiyesinden hareketle eseri kaleme almaya başlar. Öncelikle halk arasında bilinen ahlâk eserlerini inceler ve bunlar içerisinden en faydalılarını ayırır. Ayırılanlar arasında da en kuşatıcı olduğunu ifade ettiği Ahlâk-ı Muhsinî’yi kaynak olarak seçer. Müellif bunun yanında eseri oluştururken bazı şarilerin şiirlerini, Arap ve Acem kültüründe yer alan atasözlerini ve filozofların hikmetli sözlerini de eserinde işlemiştir. Eser bir mukaddime/dîbâce, kırk bab ve bir hâtimeden müteşekkildir. |
| Eserin Konu Başlıkları | [Mukaddime/dîbâce] 1-5. Bab: İbâdet, ihlâs, dua, şükür, sabır. 6-10. Bab: Rızâ, tevekkül, haya, iffet, edeb. 11-15. Bab: Ulüvv-i himmet, azm, cidd ü cehd, sebât, adâlet. 16-20. Bab: Afv, hilim, hulk u rıfk, şefkat, hayrât. 21-25. Bab: Sehâvet ü ihsân, tevâzu, emânet, ahde vefâ, sadâkat. 26-30. Bab: İncâh-ı hâcât, teennî ve teemmül, meşveret, hazm, şecâat. 31-35. Bab: Gayret, siyâset, teyakkuz, firâset, kitmân-ı esrâr 36-40. Bab: İgtinâm-ı fırsat, riâyet-i hukuk, sohbet-i ahyâr, def‘-i eşrâr, tertîb-i hâdem ü haşem. Hâtime. |
