| Katalog Türü | Siyaset |
| Eser Numarası | 540 |
| Eser Adı | Hâlâsü'l-ümme fî marifeti'l-eimme |
| Eserin Anılan Diğer İsimleri | er-Risâletü'l-imâme |
| Müellif Tam Künyesi | Lütfi Paşa b. Abdülmu'în |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Lutfî Paşa |
| Yüzyıl (Hicri) | 10. |
| Yüzyıl (Miladi) | 16. |
| Vefat Tarihi Hicri | 970 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1563 |
| Dil | Arapça |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Ayasofya |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 02877 |
| Varak Numarası | 1b-24b vr. |
| Yazı Türü | Nesih |
| Eserin Türü | Telif |
| Eserin Baskısı | thk. Mâcide Mahlûf, Kahire: Dârü’l-Âfâki’l-Arabiyye, 2001/1422. 75 s. |
| Eserin Çevirisi: Türkçe | Muharrem Jahja, Lutfi Paşa'nın (893/1488-970/1562) Halâsü'l-ümme fî ma'rifeti'l-e'imme risâlesi'nin tahkik, tahlil ve tercümesi, (yüksek lisans tezi), İstanbul, Marmara Üniversitesi SBE, 2003. |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Tam adı Halâsü’l-ümme fî ma‘rifeti’l-e’imme olan eser 25 Ramazan 961 tarihinde dönemin Osmanlı sultânı Kânûnî Sultan Süleyman'a ithâfen kaleme alınmıştır. Eser esasında "hilâfetin Kureyşîliği" meselesi üzerinden Osmanlı devleti sultânlarının hilafetine, Kureyşîlik'in geçersiz olduğuna, imametin şartları, imamların görevleri vb. konulara dairdir. Kureyşîliğin geçersizliğini savunan müellif bu anlamda Kânûnî'yi "zamanın imamı" olarak görmektedir. Ancak Halâsü'l-ümme'den önce kaleme aldığı bir başka eserinde müellif "hilâfetin Kureyşîliği"ni savunmaktadır. A. Cüneyd Köksal da müellifin bu fikir değişikliğini şu ifadelerle belirtmektedir: "Lutfi Paşa, Halâsu’l-Ümme’den altı sene önce kaleme aldığı Zübdetü’l-Mesâil’de halifenin Kureyşî olmasını bir şart olarak zikretmektedir. Bu konudaki düşüncesinin, 955-961 yılları arasında değişmiş olduğu anlaşılmaktadır." Ayrıca Köksal, Lutfî Paşa'nın bu eserinde mevzu bahis mesele hakkında Nesefî'nin görüşlerine yaptığı itirazlarına yer vermekte ve Paşa'nın tartışmayı bir adım daha öteye götürüp "devlet başkanı" hakkında müslüman olma şartını da zorunlu görmediğini belirtmektedir. |
| Eserin Telif Tarihi | 1. 13 Ramazan 961H. 2. 25 Ramazan 0961H Pazar. |
| Notlar | 1. Detaylı bilgi için bkz. Asım Cüneyd Köksal, "Bir İslam Âlimi Olarak Lutfî Paşa", (Osmanlı Araştırmaları, sy. L, 2017, s. 29-72) s. 41-45. 2. Topkapı Sarayı Müzesi, Revan Köşkü nr. 0644'de müellif hattı nüshası mevcuttur. |
| Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) | Fıkıh |
