Katalog Türü | Siyaset |
Eser Numarası | 461 |
Eser Adı | Zübdetü keşfi'l-memâlik ve beyânü't-turuk ve'l-mesâlik |
Müellif Tam Künyesi | Garsüddîn Halil b. Şahîn ez-Zâhirî |
Müellif Bilinen Kısa Adı | Garsüddîn; Halil b. Şâhin |
Yüzyıl (Hicri) | 9. |
Yüzyıl (Miladi) | 15. |
Vefat Tarihi Hicri | 873 |
Vefat Tarihi Miladi | 1468 |
Dil | Arapça |
Kütüphane Adı | Topkapı Sarayı Müzesi |
Koleksiyon Adı | III. Ahmed Kitaplığı |
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 02990 |
Varak Numarası | 231 vr. |
Yazı Türü | Talik |
Eserin Türü | Telif |
Eserin Baskısı | tsh. Paul Ravaisse, Paris: Ernest Leroux Editeur, 1983. 157 s. |
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Müellifin nüshası kayıp olan Kitâbu Keşfi’l-memâlik ve Beyâni’t-turûk ve’l-mesâlik adlı toplam kırk bölüm olarak eserinin çok hacimli olduğu düşüncesiyle on iki bölümle kısaltılmış halidir. Genel olarak Mısır-Hicaz Memlüklüler devleti tarihini anlatan bu eserinde müellif ilk olarak Mısır-Suriye-Hicaz bölgelerinin coğrafi özellikleri ile ilgi bilgilere yer vermiştir. Coğrafi özellikler aynı zamanda tarihi bilgilerle desteklenmektedir. Hicazın şekillenmesi, Kabe'nin ve Mekke şehrinin inşası, Nil havzasının firavunlar dönemleriyle birlikte değerlendirilmesi vb. konular bunlara örnektir. Daha sonra müellif siyaset geleneği metinlerinin muhtevasına girmiş ve saltanat ve onun mahiyetine, devlet başkanın vazifelerine değinmiştir. Sonraki bölümlerde de halifenin durumuna, vezirlere, hizmetçilere, devlet erkânına, hükümdar ailesine, mühendislere, orduya ve geçmiş dönemlerdeki siyasi olaylardan örneklere yer vermiştir. |
Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime. 1. Bab: Mısır-Hicaz-Suriye (Akdeniz Havzası)'nın coğrafi özellikleri ve tarihi bağlamı. 2. Bab: Saltanın mahiyeti ve hükümdarın halka karşı görevleri. 3. Bab: Halife, kadı ve ulemanın durumları hakkında. 4. Bab: vezir, vezirin görevleri ve divan üyeleri. 5. Bab: Sultan çocukları, atabekler, emirler. 6. Bab: Devlet kademelerindeki hiyerarşi ve bu kademelerin görevleri. 7. Bab: Sultan hanımları ve harem. 8. Bab: Saray bina ve bölümleri. 9. Bab: Mühendis ve mimârlar. 10. Bab: Mısır Memlüklü eyaletleri ve idarecileri. 11. Bab: Ordu teşkilatı: Memlüklüler harici kavimler (Türk, Arap, Kürt vb.). 12. Bab: Önceki dönemlerde gerçekleşmiş ibretlik olaylar. |
Eserin Telif Tarihi | 0857H'den sonra. |
Notlar | Detaylı bilgi için bkz.: Süleyman Özbek, "Ortaçağ Türk-İslam Devlet Teşkilatı İçin Rehber Bir Kaynak; Halil B. Şahin Ve Eseri: Zübdetü Keşfü'l-Memâlik", Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, 2008/1, sy. XXVI., s. 21-35. |
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) | Genel |