Telif

Tuhfetü't-Türk fîmâ yecibu en yu'mele fi'l-mülk

Yazar : et-Tarsûsî

Detaylar

Katalog Türü Siyaset
Eser Numarası 401
Eser Adı Tuhfetü't-Türk fîmâ yecibu en yu'mele fi'l-mülk
Eserin Anılan Diğer İsimleri Nesayihu'l-Mülûk
Müellif Tam Künyesi Ebû İshak Necmeddîn İbrâhim b. Ali b. Ahmed et-Tarsûsî
Müellif Bilinen Kısa Adı et-Tarsûsî
Yüzyıl (Hicri) 8.
Yüzyıl (Miladi) 14.
Vefat Tarihi Hicri 758
Vefat Tarihi Miladi 1357
Dil Arapça
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı thk. Rıdvan es-Seyyid, Beyrut: Dârü't-Talia, 1992/1413. 159 s.
Eserin Çevirisi: Türkçe Muhammed Usame Onuş, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, İstanbul, 2018.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Eserin isminden de anlaşılacağı üzere eser bir Türk hükümdarına armağan olarak kaleme alınmıştır. Eserin ayırıcı en temel özelliği ise devlet, din, hukuk meselelerini mezheb doktrini üzerinden vermeye çalışmasıdır. Eser özellikle bu anlamda devletin siyaset-hukuk-din çercevesini Hanefî mezhebi üzerinden temellendirme çabası gütmektedir. Ancak bazı başlıklarda da görüleceği üzere eserde Şâfiî mezhebinden müctehidlerin görüşlerine de yer verilmiştir. Eser şekil olarak siyaset ve fıkıh geleneğinde üç ayrı tür üzerine kuruludur. Kezâ Rıdvan es-Seyyid de neşrinde bunu ifade ederek bunları şu şekilde sıralamaktadır: "el-ahkâmü's-sultâniyye, ihtilâfü'l-fukahâ, ıslahü's-siyase ve'd-din". Eser bir mukaddime ve on iki fasıldan müteşşkildir.
Eserin Konu Başlıkları Mukaddime. 1. Fasıl: Türk hükümdarı hakkında. 2. Fasıl: Şafii'inin aksine bize göre (hanefi) onları(Türk) taklid etmenin cevazı. 3. Fasıl: [Niyâbetü's-sultân, velâyeti'l-vüzerâ ve kudât]. 4. Fasıl: Vülât/valiler ve divanların ahvâlini ortaya koyma. 5. Fasıl: Kadıların ve onların nâiblerinin ahvâli ve kadılardan hain olanların hakettikleri cezalar. 6. Fasıl: Raiyyenin, vakıfların iyilik kanallarının ahvâli hakkında düşünme. 7. Fasıl: Köprü, kale ve mescidlerin durumu ve müslümanların maslahatına dair tüm şeyler hakkında düşünme. 8. Fasıl: Beytü'l-mâlin mallarının çeşitli şekilllerde sarfı, bunların masrafları. 9. Fasıl: Haczedilen/el konulan mallar, bunların alış şekilleri vb. 10. Fasıl: Sultanlar ve emirlere harb ehli(düşman) tarafından verilen hediyeler ve sultânların onlara hediyeleri. 11 Fasıl: Zalim sultânlar ve sultânlara karşı koyma. 12. Fasıl: Cihad ve ğanimetlerin taksimi.
Notlar Detaylı bilgi için bkz. "Türk Hukuk Tarihinde Devlet Teorisinin Mezhep Doktrini Çerçevesinde Temellendirimi -Tarsûsî’nin Tuhfetü’t-Türk Adlı Eseri Çerçevesinde Bir Analiz-" Süleyman Demirel Üniversitesi SBE Dergisi, 2009/1, sy. 9, s. 115-129.
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) Fıkıh