Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Bir mukaddime, yirmi fasıl ve bir hâtimeden müteşekkil bir eserdir. Eserin mukaddimesinde müellifin "… Filozofların (hukemâ) da açıkladığı gibi bu ilmin neticesinde nefsin ahlâkının bedenin mizâcına bağlı (olduğu görülür)…" şeklindeki sözünde ahlâk ve kıyafet/firâse ilmi arasındaki münasebet beyan edilmiştir. Eserde bunun yanında ilgili başlıklar altında Aristo, Hipokrat, Muhammed b. Zekeriyya er-Râzî, İmam-ı Şâfiî, Fahreddin er-Razî, İbnü'l-Arabî gibi birçok bilginden alıntılar yapılmış ve onların sözlerine çokça yer verilmiştir. Özellikle Aristotales’in sözleri büyük çoğunluğu oluşturmaktadır. Mukaddime bölümünde ahlâk-mizac ilişkisi, mizacların çeşitleri ve bunların alametleri, firâset ilmine yakın hususlar vb. konular işlenmiştir. Fasıllarda ise bedenin ve uzuvların yapısı, onların alametleri ve nefsin ahlâkıyla ilişkisi vb. konular ele alınmıştır. |
Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime 1-5. Fasl: Mirâs, kuvve, mutavassıt (orta hal), kaşlar, gözler vb. 6-10. Fasl: Yanaklar, kulaklar, burun, ağız, dudaklar ve dişler, sakal. 11-15. Fasl: Yüz, boyun, omuzlar, sırt/bel, pazular, saç ayrımı (mefârik), kolun elden dirseklere kadar gelen kısımları (sevâid). 16-20. Fasl: Bilek, parmaklar, tırnaklar, göğüs, meme, karın, kıç, kalça, tenasül uzvu, … diz, ayaklar ve parmakları, sesler, kahkaha ve gülme. Hâtime: bazı kavimlerin ve canlıların ahlâkından muhtasar (seçmeler) [Kavimler: Çin, Hind, Pers, Rum, Türk, Arap, Kürt]. [Hayvanlar: Aslan, yılan, fare, köpek, sırtlan, kurt, domuz, maymun, tilki, tavuk, güvercin, martı, karınca vb. birçok hayvanlar]. |