Telif

Âdâbü’l-mülûk bi’l-'adl

Yazar : Mevsilî İbnü’l-Halili’l-Hazînedâri’l-Urmevî

Detaylar

Katalog Türü	Siyaset
Eser Numarası	361
Eser Adı	Âdâbü’l-mülûk bi’l-'adl
Eserin Anılan Diğer İsimleri	Âdâbü's-Siyâseti bi'l-Adl ve Tebyinü's-Sadikı'l-Kerimi'l-Mezh
Müellif Tam Künyesi	İbnü’l-Halili’l-Hazinedari’l-Urmevî el-Mevsilî
Müellif Bilinen Kısa Adı	Mevsilî; İbnü’l-Halili’l-Hazînedâri’l-Urmevî
Yüzyıl (Hicri)	7.
Yüzyıl (Miladi)	13.
Vefat Tarihi Hicri	681
Vefat Tarihi Miladi	1282
Dil	Arapça
Kütüphane Adı	Köprülü Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı	Fazıl Ahmed Paşa
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası	01200
Varak Numarası	278 vr.
Hattat-Müstensih	Hamid b. Ahmed
Yazma İstinsah Tarih	0682H
Yazı Türü	Nesih
Eserin Türü	Telif
Eserin Baskısı	Adâbü’l-mülûk bi'l-adl, I-II. thk. eş-Şeyh Seyyid Kesrevî Hasan, Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2009, (736; 760 s.)
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri	Eser toplam yüz elli beş babdan müteşekkil olan, geniş kapsamlı konuları ihtiva eden bir kitaptır. Müellif eseri neden "adl" şeklinde isimlendirdiğini ifade ederek esere giriş yapar. Çünkü ona göre adalet bütüp faziletleri toplar ve bütün güzellik ve övgüleri kuşatır. Bu açıklamalarından sonra müellif akıl ve cahâlet ile ilgili bir sözünden ötürü özellikle içlerinde dostlarından ve komşularından kimselerin de birçok insanın kendisine karşı yaptıkları kötülük, eza ve zulüme değinir. Devamındaki açıklamalara göre müellif bunu yapanların hasedçiler olduklarını ima etmektedir. Eserde adalet, liderlik, sultân, hilafet, vezirler ve mallar vb. başlıklı siyaset konuları olmakla birlikte daha çok ahlak ilminin faziletler ve reziletler konusu altına dahil olan iyi ve kötü bir takım ahlâkî vasıflardan bahsedilmektedir.
Eserin Konu Başlıkları	Eserde işlenen bazı konular şunlardır: 1-20. Bab: Konuşma ve susma, akıl ve cehalet, adalet ve zulüm, doğruluk ve yalan, iman ve nifak, sabır ve sebat, hile, azim, nizam, sırr, sabır, fırsat, re'y, meşveret, heva, hilâfet, sultân, vezirler, işçiler, kâtipler. 21-40. Bab: Huccâb, nüdemâ, ashâb, ahidler, emsâl, mükâtebât, ecvibe, siyer ve kasas, gece sohbetleri, sohbet/arkadaşlık, kardeşler ve arkadaşlar, babalar, kadınlar, çocuklar, merhamet, şefkat, düşmanlık hakk, nezaket. 41-60. Bab: Hile ve tuzak, şecaat, harpler, intikam, itâb, i'tizâr, afv, sulh, ateşkes, nasihat, enbiya, hikmet, marifet, ferâset, fesâhat, belâğat, ilim, hilm, edeb, hayâ, nefs, fütüvvet. 61-80: Mürûet, kerem, mekârim-i ahlâk, hüsn-ü zan, ihsân, rahmet, zekât, sadaka, doğru yasaklama?/el-Men'u'l-cemîl, ma'rûf, cömertlik (cûd), misafir..., tevâzu, hüsnü'l-mücâvere, teaffüf, ihtiyaçları giderme, şefâat, barıştırma/aralarını bulma, hamd ve şükür. 81-100. Bab: Övme, Ademoğlunun karakteri, onların sınıfları, farklılıkları, münâzara, ikram ve onu hak edenler, ..., mutluluk ve sığınak/melâz, yiyecekler, içecekler, giyecekler, binalar, mizah, aşk, şiir, nevâdir, tıbb, sihir, refik. 101-120. Bab: Kesb, sanatlar, mal, hırs, emel, işlerin orta hali, kibir, bağiy, katl, emir bi'l-ma'rûf, hakka rücu' etme, kınama, خبث السرير, kasavet, ..., cimrilik, hased, tiksinme/nefret, gıybet, nemime, tecessüs. 121-140. Bab: Husumet, sövme, siâyet, riya ve nifak, kötülüğe iyilikle karşılık verme, ayıp ve ayıplı (şey, kimse), hiciv ve zemm, tembellik, fakirlik ve cehd, rifk, sefer, gurbet, ihtimal, başkanlık ve hakimiyet/saygınlık, korkaklık, hitab, mevâiz, ölüm, taziyeler, mersiyeler, tevbe. 141-155. Bab: Din, takva, ihlâs, cihad, verâ, iffet, dünya, zaman, kanaat, uzlet, uyuşukluk, zühd, tevekkül, rıza ve teslim, dua ve münâcat.
Eserin Telif Tarihi	0681H
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması)	Edeb Literatürü