Telif

Nihâyetü'r-rütbe fî talebi'l-hisbe

Yazar : Ebü'n-necib eş-Şeyrezî eş-Şeyrezî

Detaylar

Katalog Türü Siyaset
Eser Numarası 308
Eser Adı Nihâyetü'r-rütbe fî talebi'l-hisbe
Müellif Tam Künyesi Celâleddîn Ebü'n-necib Abdurrahmân b. Nasır b. Abdullâh el-Adevî eş-Şeyrezî
Müellif Bilinen Kısa Adı Ebü'n-necib eş-Şeyrezî; eş-Şeyrezî
Yüzyıl (Hicri) 6.
Yüzyıl (Miladi) 12.
Vefat Tarihi Hicri 589
Vefat Tarihi Miladi 1193
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Ayasofya
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 04341
Varak Numarası 1b-89b vr.
Yazı Türü Talik
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı göz. geç. Muhammed Mustafa Ziyade, Kahire: Lecnetü't-Telif ve't-Terceme, 1936. 137 s.
Eserin Çevirisi: Türkçe İslam devletinde hisbe teşkilatı, haz. Abdullah Tunca, İstanbul: Marifet Yayınları, 1993. 178 s.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Hisbe teşkilatı üzerine kaleme alınan bu eser müellifin de eserin girişinde ifade ettiği gibi bu işle ilgilenen birinin isteği üzerine kaleme alınmıştır. Nitekim müellif bu kimseyi hisbe makamında olan, çarşının ahvâlini keşfeden idareci olarak tarif eder. Toplamda kırk babdan müteşekkil eser genel anlamda muhtesib için işinde gerekli bütün meşru hususları kısa ve öz bir şekilde vermek amacıyla kaleme alınmıştır. Bunun yanında konuyla alakalı hikaye ve şiirlere de yer verilmektedir.
Eserin Konu Başlıkları [Mukaddime] 1-10. Bab: Muhtesibin yapması gerekenler ve hisbenin şartları, çarşı ve yollar, kantarlar ve ağırlık birimleri, mevâzin ve tahıl ölçekleri (mekâyil), değirmenciler, ekmekçiler ve fırıncılar, zelâbil esnafı, kasaplar, kebapçılar. 11-20. Bab: Paçacılar, aşçılar (lokantacılar), balıkçılar, hereseciler, sucukcular, tatlıcılar (helvacılar), eczacılar, attarlar, meşrubatçılar, yağcılar. 21-30. Bab: Manifaturacılar, t(d)ellâl, reklamcılar, dokumacılar, terziler, pamukçular, kefenciler, ipekçiler, boyacılar, ayakkabıcılar, sarraflar. 31-40. Bab: Kuyumcular, bakır işlemecileri ve demirciler, veterinerlik, hayvan ve köle ticareti, hamam, kan alıcılar, doktorlar, çocuklar ve çocuk terbiyecisi, zimmîler, hisbe işlerinin tasilatı. Netice/hâtime.
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) Fıkıh