Telif

Âdâbu'l-mülûk

Yazar : Ebû Mansur es-Seâlibî

Detaylar

Katalog Türü Siyaset
Eser Numarası 246
Eser Adı Âdâbu'l-mülûk
Eserin Anılan Diğer İsimleri Âdâbü'l-mülûki'l-Harzemşâh/el-Huvârezm Şâh, el-Harzemiyyât, el-Harzemşâhî, el-Mülûkî
Müellif Tam Künyesi Ebû Mansûr Abdülmelik b. Muhammed es-Seâlibî
Müellif Bilinen Kısa Adı Ebû Mansur es-Seâlibî
Yüzyıl (Hicri) 5.
Yüzyıl (Miladi) 11.
Vefat Tarihi Hicri 429
Vefat Tarihi Miladi 1038
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Esad Efendi
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 01808-001
Varak Numarası 1b-89b vr.
Hattat-Müstensih Ömer es-Samdîsî
Yazma İstinsah Tarih 1000H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı thk. Celil Atıyye, Beyrut: Dârü'l-Garbi'l-İslâmî, 1990. 287 s.
Eserin Çevirisi: Türkçe Hükümdarlık sanatı: (Âdâbü’l-mülûk), çev. Sait Aykut, İstanbul: İnsan Yayınları, 1997, 254 s.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Seâlebî'nin siyaset alanına dair diğer bir eseri olan bu kitapta müellif konuya siyaseti bir güç aracı olarak vasıflandırarak giriş yapar. Daha sonra eserini hükümdar ve emirler için gerekli olan bazı tedbirleri, bu kimselerin lehine ve aleyhine olan durumları, konuyla ilgili nükteleri ihtiva etmesi amacıyla bölümlere ayırdığını belirtir. Sonrasında ise eseri on bab ve bunlar altında yer alan fasıllarla tertüb ettiğini belirtir. Eserde dikkat çeken önemli bir husus -eserin ismine de yansıdığı gibi- kilit kavramın hükümdar/melik (mülûk) olmasıdır. Eserin girişinde müellif eser ismiyle alakalı olarak bir eseri isimlendirirken çok iddialı olunmaması ve öyle uzun uzadıya bir mücadeleye girişilmemesi gerektiği üzerinde durmuştur. Fakat müellif kendisi birkaç paragraf boyunca eserin ismini "Harizmşahî" şeklinde isimlendirmesi üzerinde durmaktadır. Eser bu anlamda Ebû Abdullah Muhammed b. Hâmidî el-Harizmî'ye ithafen kaleme alınmıştır. Müellif konulara girmeden önce hükümdarın insanların en ahlaklısı, en asili ve en akılısı olması gerektiğine değinmiştir.
Eserin Konu Başlıkları Mukaddime. 1. Bab: Hükümdarların önemi ve onlara olan ihtiyaç. 2. Bab: Hükümdarlarla ilgili bazı atasözleri ve meseller. 3. Bab: Hükümdarların hikmetli sözleri. 4. Bab: Hükümdarların siyasetle ilgili sözleri, filozofların emirlere yaptığı nasihatler. 5. Bab: Hükümdarların ahlâkı, âdetleri. 6. Bab: Hükümdarların devlet memurlarını (vezir, hizmetçi, vergi memurları, doktor, kadı, çalgıcı, kâtip vb.) nasıl seçeceği ve bunların hükümdarla ilişkisi. 7. Bab: Hükümdarlığın afetleri. 8. Bab: Hükümdarların düşmanları, askerin düzeni ve savaş hazırlıkları. 9. Bab: Hükümdarların siyasette tutunması gereken bazı önemli/altın kurallar. 10. Bab: Hükümdarın hizmeti ve emri altındakilerle ilişkisinin keyfiyeti.
Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) Edeb Literatürü