| Katalog Türü | Siyaset |
| Eser Numarası | 229 |
| Eser Adı | Şahnâme |
| Eserin Anılan Diğer İsimleri | Nâme, Nâme-yi Bastân, Nâme-yi Parsî, Nâme-yi Pehlevî, Nâme-yi, Nâme-yi Husrevân, Nâme-yi Şahyâr, Nâme-yi Şehriyâr, Nâme-yi Şehriyârân-i Pîş, Nâmvernâme, Târîh-i Şâhân, Dâstân, Dâstân-i Kohen, Dâstânhâ-yi Dîrîne, Defter-i Pehlevân, Defter-i Husrevân, Sohenhâ-yi Şehinşehân. |
| Müellif Tam Künyesi | Ebü'l-Kāsım Mansur b. Ali el-Firdevsi et-Tusi Firdevsi |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Firdevsi |
| Yüzyıl (Hicri) | 5. |
| Yüzyıl (Miladi) | 11. |
| Vefat Tarihi Hicri | 410 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1020 |
| Dil | Farsça |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Hacı Beşir Ağa |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 00486 |
| Varak Numarası | 638 vr. |
| Yazma İstinsah Tarih | 843H |
| Yazı Türü | Talik |
| Eserin Türü | Telif |
| Eserin Baskısı | nşr. Azizullâh Cüveynî, Tahran: Dânişgâh-ı Tahran, 1375/1997. |
| Eserin Çevirisi: Türkçe | Şahnâme, çev. Necati Lugal, I-IV., Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 1990-1993. |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | İran'ın mitolojik tarihinde ilk hanedanlık olan Pîşdâdîler'in ilk hükümdarı ve ilk insan olarak tarif ettiği Keyûmers'ten itibaren Sâsânî'lerin son hükümdarı III. Yezdicerd'e kadar olan ve müellifinin ifadesiyle "elli hükümdarlık dönemi"ni kapsayan bu kitap genel anlamda İran tarihi ve dilini yeniden canlandırmak maksadıyla kaleme alınmıştır. Belirli kronolojik sıralamayla işlediği İran tarihindeki hükümdarların ahlakı, kahramanlıkları, siyaseti, savaşları, halklarıyla ilişkisi, yönetimleri, zaferleri; İran bölgesi ve çevresindeki diğer devletleri ve toplumları anlatmaktadır. İrân'a ait konuların yanında eser çeşitli felsefî, ahlâkî konulara da değinmiştir. Eserine ilk olarak tevhid, aklın övülmesi, dünya, güneş, ay ve insanın yaratılışı, Peygamber'e, Hz. Ali ve ailesine övgüler vb. konulara giriş yaparak başlayan müellif eseri Gazneliler hükümdarı Sultan Mahmud'a ithafen kaleme almıştır. Farklı baskılara göre başlıklarının farklılık arzettiği bu manzûm eser toplam elli hükümdarı işleyen (müellifin ifadesiyle) 60.000 beyitten müteşekkildir. Ancak eserin günümüz modern baskılarında bu sayı 49.159 ile 56.566 beyit arasında değişmektedir. Mehmet Kanar eserin telifine dair ilk çalışmaya hicrî 370 (980) veya 380 (990) yıllarında başlanmış olabileceğini, ilk redaksiyonunun hicrî 394'te (1004), ikinci redaksiyonunun 404'te (1014) gerçekleştiğini, son şeklini ise hicrî 408 (1018) yılında aldığını belirtmektedir. |
| Eserin Konu Başlıkları | Dîbâce: Tevhid, aklın övülmesi, dünya, güneş, ay ve insanın yaratılışı, Peygamber'e, Hz. Ali ve ailesine övgüler, Sultan Mahmud'a övgüler. 1-10. Keyûmers, Hûşeng, Tehmûrs, Cemşîd, Dahhâk, Ferîdûn, Menûçehr, Novzer, Zû (Zû Tahmasp), Keykûbad. 11-20. Keykâvus, Keykâvus, Rüstem, Rüstem Sohrab, Siyâveş, Kin-ı Siyâveş, Giv, Keyhüsrev, Kamus Koşanî, Rüstem Ekvân Dev. 21-30. Bijen Menîje, yazdeh Ruh, Keyhüsrev, Lohrâsp, Goştâsp, Hefthan-ı İsfendiyar, Rüstem ve İsfendiyar, Rüstem ve Şeğad, Behmen. 31-40. Homây, Darâb, Darâ, İskender, Eşkaniler, Erdeşir, Şapur, Urmuzd, Behrâm, Behrâm-i Behrâm. 41-50. Behrâm-i Behrâmiyan, Nersî, Urmuzd-ı Bozorg, Şapûr zulektaf, Erdeşir nikukar, Şapûr-i Şapûr, Behrâm-i Şapûr, Yezdigerd-i Bizihker, Behrâm Gûr, Hürmüz. 51-64. Pirûz, Belâş, Kabâd, Nuşirevân, Hürmüzd, Hüsrev Pervîz, Şirûye, Erdeşir, Ferayîn, Purânduht, Azermduht, Ferruzâd, Yezdigerd. |
| Eserin Telif Tarihi | 1. 394H/1004M. 2. 404H1014M. 3. Son şekli 408H/1018M. |
| Notlar | Detaylı bilgi için bkz. MEHMET KANAR, "ŞÂHNÂME", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/sahname#1 (15.12.2018). |
| Sınıflama (Siyaset Alanı Sınıflaması) | Edeb Literatürü |
